DÖRT MEZHEP RAHMETTİR

Ehl-i Sünnet vel-Cemaat’ın amelde dört büyük (Hanefî, Malikî, Şafiî ve Hanbeli) mezhebi, Müslümanlar hakkında bir ilahi rahmettir. Bunlar edille-i erbaadan (Kitap, sünnet, icma ve kıyas-ı fukahadan) dinî hükümleri çıkarmış, Müslümanlara takip edecekleri yolu açıkça göstermişlerdir. Bu mezheplerden birine uyan bir Müslüman, Peygamberimizin yolunda bulunmuş olur.

Bu pek muhterem müçtehitlerin hepsi de dinî meselelerin esasında müttefiktirler. Aralarında bir ayrılık yoktur. Ancak ikinci derecede bulunan bir kısım meselelerde ihtilâf etmişlerdir. Fakat güzelce incelenirse görülür ki, bunların birçoğu da zahiri bir ihtilaftan başka bir şey değildir. Çünkü bu meselelerin birçoğunda bu mübarek zatlardan biri bir azimet ve takva yolunu, diğeri de bir ruhsat ve müsaade yolunu tercih etmiş, bu suretle Ümmet-i Muhammed’in önünde geniş bir rahmet sahası açık bulunmuştur. İşte “Ümmetimin (alimlerinin) ihtilâfı bir rahmettir” hadis-i şerifi ile buna işaret buyurulmuştur.

Müslümanlıkta ibadetlere, muamelelere ve saireye ait çok meseleler vardır. Bunların hükümlerini, Ayet-i kerimelerden, Hadis-i şeriflerden ve ümmetin icmaından bulup meydana çıkarmak öyle her Müslüman için kolay bir şey değildir. Bu pek büyük bir ihtisas işidir. İşte bu yüksek müçtehitler, bu vazifeyi sırf Hak Teâlâ’nın rızası için yapmış, Müslümanlara lâzım olan bütün meseleleri açıkça bildirmiş, her asırda milyonlarca Müslüman’a rehber olmuşlardır. Artık bu muhterem zatların Müslümanlar için ne büyük hizmetlerde bulunmuş olduğunda, bunların her türlü şükrana lâyık bulunduğunda şüphe edilemez. Bu kıymetli âlimler, büyük bir metanet ve seciye ile ve pek güzel bir niyet ile içtihat sahasında çalıştıkları içindir ki, isabet ettikleri meselelerden dolayı iki kat, isabet edemedikleri meselelerden dolayı da bir kat sevaba nail olmuşlardır.

Bu dört büyük müçtehide ait dört mezhepten her birinin mensupları kendi mezheplerinin daha doğru, daha isabetli, sünnete, maslahata daha muvafık ve daha elverişli olduğuna inanır. Fakat bundan dolayı diğer mezheplerin kadrini azaltmak akıllarından geçmez, bu dört mezhebin dördüne de hürmet ederler. Bu hürmet, Ehl-i Sünnet’in şiarı (alameti)dir.