AZİZ MAHMUD-I HÜDAİ (ÜSKÜDARİ) HZ.

I. Ahmet Han’dan sonra II. Genç Osman ile de irtibatını devam ettiren Hüdayi Hazretleri, bu yeni ve heyecan dolu genç padişahı da istikametlendirmek hususunda büyük gayretler sarf etti. II. Genç Osman ki, Devlet-i Aliyye’nin duraklama devrine girdiğini görerek bu gidişata dur diyebilmek için yeni hamleler tasarlayan ideal sahibi bir padişahtı. Bu arada hacca gitmeye niyetlendi. O zamana kadar padişahlardan hiçbiri, o devirlerde hacca gidiş-geliş takriben bir yıl sürmesi dolayısıyla devlet nizamı bozulmasın diye şeyhülislâmların müsaade vermemeleri üzerine hacca gitmemiş, hepsi de vekil göndermek suretiyle bu farizayı ifa etmişlerdi.
Buradaki nükteyi çok iyi bilen Hüdayi Hazretleri, Sultan Genç Osman’ın hacca niyetlenip kadim ananeyi bozmasını doğru bulmayarak onu ikaz etti, hacca gitmekten vazgeçirmeye çalıştı. Ancak Sultan, gençliği ve tecrübesizliği sebebiyle bu arzusundan vazgeçmedi ve Hüdayi Hazretleri’nin ısrarlı ikazlarına rağmen teslimiyette zaaf göstererek bu niyetini gerçekleştirme yolunda teşebbüse geçti. Neticede bu teşebbüs, yeniçeriler arasında ciddî bir rahatsızlığa yol açtı. Birtakım fitnecilerin de müdahil olmasıyla Sultan’ın Hicaz’a gitmesinden maksadın oralardan toparlayacağı bir ordu ile yeniçerileri bertaraf edeceği şeklinde anlaşıldı. Sultan’ın bu hamlesini akamete uğratmak isteyen zorbabaşılar, derhal hâadiseyi körükleyerek taraftarlarını harekete geçirdiler ve tarihte “haile”, yani dram diye anılagelmekte olan malum çirkin cinayeti işlediler.