{"id":5275,"date":"2020-07-15T01:22:32","date_gmt":"2020-07-14T22:22:32","guid":{"rendered":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/?p=5275"},"modified":"2020-07-15T01:44:37","modified_gmt":"2020-07-14T22:44:37","slug":"cukurova-ve-gavurdaginin-bugunlere-gelmesinin-hikayesi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/cukurova-ve-gavurdaginin-bugunlere-gelmesinin-hikayesi\/","title":{"rendered":"\u00c7UKUROVA ve GAVURDA\u011eI’NIN BUG\u00dcNLERE GELMES\u0130N\u0130N H\u0130KAYES\u0130"},"content":{"rendered":"\n

Belimizde k\u0131l\u0131c\u0131m\u0131z Kirmani
Ta\u015f\u0131 deler m\u0131zra\u011f\u0131m\u0131n temreni
Hakk\u0131m\u0131zda devlet etmi\u015f ferm\u00e2n\u0131
Ferman padi\u015fah\u0131n da\u011flar bizimdir (Dadalo\u011flu)
Dadalo\u011flu\u2019nun \u015fiirlerine konu olan ve o d\u00f6nem bir\u00e7ok a\u011f\u0131tlar yak\u0131lmas\u0131na; destanlar s\u00f6ylenmesine sebep olan F\u0131rka-i Islahiye Harek\u00e2t\u0131, b\u00f6lge tarihimizde ekonomik, siyas\u00ee ve sosyolojik olarak bir\u00e7ok sonu\u00e7lar\u0131 da beraberinde getirdi. Ar\u015fivler, devletlerin ve milletlerin haf\u0131zas\u0131d\u0131r. Ar\u015fiv belgeleri ve d\u00f6nemin tarihi kaynaklar\u0131n\u0131n anlatt\u0131\u011f\u0131 \u00fczere \u00c7ukurova B\u00f6lgesi ve etraf\u0131n\u0131 \u00e7evreleyen Kozan Da\u011flar\u0131 ve Gavurda\u011f\u0131, merkezin denetimi d\u0131\u015f\u0131nda kalan alanlar olarak g\u00f6r\u00fcl\u00fcyordu. B\u00f6lgede ya\u015fayan konar\/g\u00f6\u00e7er T\u00fcrkmen a\u015firetleri vergi vermemeyi ve Osmanl\u0131 Ordusunda askerlik yapmamay\u0131 al\u0131\u015fkanl\u0131k haline getirmi\u015flerdi. B\u00f6lgede bulunan a\u015firetler zaman zaman ana yollar\u0131 tehdit etmekte ve Payas Caddesi dedi\u011fimiz Misis- Belen aras\u0131nda yoldan ge\u00e7en Hac kervanlar\u0131ndan bile hara\u00e7 almaktayd\u0131lar. Hem kendi aralar\u0131ndaki b\u00fcy\u00fck \u00e7eki\u015fmeler hem de e\u015fk\u0131yal\u0131k faaliyetlerinin bir t\u00fcrl\u00fc b\u00f6lgede bitmemesi, can ve mal emniyetini ortadan kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131. Kozan Da\u011f\u0131nda Kozano\u011fullar\u0131, Gavurda\u011f\u0131nda K\u00fc\u00e7\u00fckalio\u011fullar\u0131, a\u015firetler aras\u0131nda ise \u00f6zellikle Tecirliler Devlet’e kar\u015f\u0131 isyan h\u00e2linde idi. \u00dcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck 1853 y\u0131l\u0131nda K\u0131r\u0131m Harbi dolay\u0131s\u0131yla asker s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131 \u00e7ekilirken G\u00e2vurda\u011f\u0131 ve Kozan a\u011falar\u0131n\u0131n Devlet’e asker vermemeleri Devlet’in belle\u011finde yer etmi\u015fti.
Devletin asker ihtiyac\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamak, otorite tan\u0131mayan ve bir\u00e7ok probleme sebep olan konar\/g\u00f6\u00e7erleri isk\u00e2n edip yerle\u015fik hayata ge\u00e7irmek, b\u00f6lgede etkinli\u011fi artan derebeyi (hanedan) ailelerini devletin kontrol\u00fc alt\u0131na almak, yeni kazalar ve nahiyeler meydana getirerek idar\u00ee d\u00fczeni kurmak, halk\u0131 topra\u011fa ba\u011flamak ve halk\u0131n topra\u011f\u0131 sahiplenerek tar\u0131m\u0131 geli\u015ftirmek maksad\u0131yla bir \u0131sl\u00e2h ordusu kurulmas\u0131na karar verildi. B\u00f6lgeyi \u0131sl\u00e2h ederek ayn\u0131 zamanda T\u00fcrk n\u00fcfusunu b\u00f6lgeye iskan ederek yabanc\u0131 devletlerin \u00c7ukurova merkezli bir Ermeni Devleti kurma hayallerini bitirmek de hedeflerin aras\u0131nda idi. Osmanl\u0131 tarihinde bu faaliyetlerin toplam\u0131na F\u0131rka-i Islahiye Harek\u00e2t\u0131 diyoruz. Bu faaliyet hem askeri hem de sosyolojik planlar\u0131 i\u00e7ermesi bak\u0131m\u0131ndan b\u00f6lgenin kaderini de\u011fi\u015ftiren b\u00fcy\u00fck bir projedir. kurulan ordu, \u00f6zel yetkilerle donat\u0131larak ba\u015f\u0131na Dervi\u015f Pa\u015fa getirildi. M\u00fclk\u00ee \u0131slahatlar i\u00e7in ise Vezir r\u00fctbesi ile Cevdet Pa\u015fa tayin edildi. Harek\u00e2t ba\u015flamadan \u00f6nce yap\u0131lan plan ve de\u011ferlendirmeler sonucunda b\u00f6lgedeki e\u015fk\u0131yan\u0131n birbirleriyle olan temas ve haberle\u015fmesinin kesilmesi hususunda al\u0131nacak \u00f6nlemler ve harek\u00e2t s\u00fcresince da\u011f ahalisinin devlet g\u00fcvenlik g\u00fc\u00e7lerine yard\u0131mc\u0131 olmalar\u0131 hususunda uyar\u0131lmalar\u0131na, itaat etmeyenlerin g\u00fc\u00e7 kullan\u0131larak itaat alt\u0131na al\u0131naca\u011f\u0131n\u0131n ahaliye bildirilmesine karar verildi.
B\u00fct\u00fcn haz\u0131rl\u0131klar tamamland\u0131ktan sonra bir alay s\u00fcvari, yedi tabur piyade, yaz\u0131\u015fmalar\u0131 yapacak personel kadrosu ile birlikte yeterli miktarda m\u00fchimmat al\u0131narak 20 May\u0131s 1865 tarihinde be\u015f vapur ile \u0130stanbul\u2019dan yola \u00e7\u0131k\u0131ld\u0131. F\u0131rka, 28 May\u0131s g\u00fcn\u00fc \u0130skenderun Liman\u0131na geldi. Gemilerdeki asker ve malzeme \u0130skenderun\u2019a yar\u0131m saat mesafede bulunan ve Belen taraf\u0131nda ordug\u00e2h olarak se\u00e7ilen yere nakledilirken, Dervi\u015f ve Cevdet Pa\u015falar bir vapurla Payas taraf\u0131na ge\u00e7ip karaya \u00e7\u0131karak b\u00f6lgeyi tetkik ettiler. Daha \u00f6nce kararla\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u00fczere da\u011fl\u0131lar\u0131n sahille irtibatlar\u0131n\u0131n kesilmesi ve bu taraftan bask\u0131 alt\u0131nda tutulmalar\u0131 i\u00e7in Payas\u2019\u0131n ileri gelenleri ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeler yap\u0131larak baz\u0131 telkinlerde bulunuldu. Ordunun bir taburu \u00c7ayl\u0131 k\u00f6y\u00fc civar\u0131nda konu\u015fland\u0131. Komuta kademesi Mirliv\u00e2 Hasan Pa\u015fa refakatinde \u00c7ayl\u0131 k\u00f6y\u00fcne gelerek taburu denetledi. Gavurda\u011f\u0131 civar\u0131nda bulunan b\u00fct\u00fcn yerle\u015fim b\u00f6lgelerine \u00f6nceden planland\u0131\u011f\u0131 gibi beyannameler da\u011f\u0131t\u0131larak vatanda\u015fa bilgi verildi ve itaate davet edildi. Beyannamede daha \u00f6nceden i\u015flenen su\u00e7lar\u0131n affedildi\u011fi, me\u015fru vergilerden ve hakka riayetten ba\u015fka bir \u015fey aranmad\u0131\u011f\u0131 ifade ediliyordu. Bunun yan\u0131 s\u0131ra, Osmanl\u0131 Devleti Sanca\u011f\u0131 alt\u0131na girmek isteyenlerin her zaman g\u00fcven i\u00e7erisinde olaca\u011f\u0131, yap\u0131lan \u0131slahata kar\u015f\u0131 duranlar\u0131n ise kahrolmaktan kurtulamayaca\u011f\u0131 vurgulanarak b\u00f6lge halk\u0131 devlete itaate davet ediliyordu. F\u0131rka-i Isl\u00e2hiye’nin bir elde merhamet bir elde \u015feriat\u0131n adaletiyle b\u00f6lgeye geldi\u011fi belirtilerek halk\u0131n ileri gelenlerine itaat etmeleri durumunda \u00e7e\u015fitli memurluklar verilece\u011fi vaad ediliyordu. Ancak e\u015fk\u0131yal\u0131kta \u0131srara edenlerin de mutlaka cezaland\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 s\u00f6ylenmekteydi.. . Da\u011f\u0131t\u0131lan beyannamenin etkisi k\u0131sa zamanda g\u00f6r\u00fcld\u00fc. Da\u011f ve k\u0131y\u0131 k\u00f6ylerinden baz\u0131 muhtarlar ordug\u00e2ha gelerek baz\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015fmelerde bulundular. Reyhanl\u0131 a\u015fireti boy beyi M\u00fcrselzade Mustafa \u015eevki Bey, Hac\u0131lar Nahiyesi Bey’i Pa\u015fo Beyi de yan\u0131nda getirerek g\u00f6r\u00fc\u015fmelerde bulunduktan sonra devletin b\u00fct\u00fcn emirlerine uyaca\u011f\u0131n\u0131 ve en iyi \u015fekilde hizmete gayret g\u00f6sterece\u011fini ifade etmi\u015ftir. B\u00f6ylelikle f\u0131rkan\u0131n \u0131slah b\u00f6lgesinde bulunan ilk menzili olan Hac\u0131lar denetim alt\u0131na al\u0131nm\u0131\u015f oldu. Bundan sonra Tiyekli Kara Beyzade Mehmet Bey de gelerek itaatini arz etti. B\u00f6ylece Tiyek ve Ekbaz\u2019\u0131n da denetim alt\u0131na al\u0131nmas\u0131 sa\u011fland\u0131. Pa\u015fo Bey ve Mehmet Bey f\u0131rkan\u0131n zahire ve sair ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 temin i\u015fi ile g\u00f6revlendirildi. Mustafa Bey\u2019in, f\u0131rka maiyyetine dahil edilerek cadde muhaf\u0131zl\u0131\u011f\u0131 olan eski g\u00f6revini s\u00fcrd\u00fcrmesine karar verildi. Bu s\u0131rada isyan durumunda bulunan K\u00fc\u00e7\u00fckalio\u011flu Dede Bey\u2019e genel aftan faydalanmak \u00fczere yaz\u0131l\u0131 davette bulunulmu\u015f ise de Dede Bey bu yaz\u0131ya red cevab\u0131 vererek da\u011f\u0131n sarp yerlerine \u00e7ekildi ve Alibekiro\u011flu Ali Bey\u2019le birlikte savunma haz\u0131rl\u0131klar\u0131na ba\u015flad\u0131. \u0130lk etapta bunlar\u0131n \u00fczerine gidilmeyip, tedip harek\u00e2t\u0131n\u0131n ilk safhas\u0131nda b\u00f6lgede asilerin birlikte hareket etmelerine ve etraflar\u0131na halk\u0131 toplamalar\u0131na zemin haz\u0131rlayacak hatalara d\u00fc\u015fmemeye \u00f6zen g\u00f6steriliyordu. Bu arada Ula\u015fl\u0131 k\u00f6ylerinden toplanan bir grup isyanc\u0131 Payas Caddesine sald\u0131r\u0131da bulunmaya ba\u015flad\u0131. Bunun \u00fczerine F\u0131rka-i Islahiye kumandan\u0131 \u0130smail Pa\u015fa askerleriyle h\u00fccum ederek isyanc\u0131lardan \u00e7o\u011funu ele ge\u00e7irdi. Haziran ay\u0131n\u0131n ortalar\u0131nda Gavurda\u011f\u0131 ete\u011findeki So\u011fuksu\u2019 da \u00e7ad\u0131rlar kuruldu. Da\u011fa \u00e7\u0131k\u0131\u015f\u0131 kolayla\u015ft\u0131rmak i\u00e7in askerlerin Kundura ve \u00e7antalar\u0131 Belen kasabas\u0131nda b\u0131rak\u0131larak \u00e7anta yerine daha hafif bir da\u011farc\u0131k yapt\u0131r\u0131ld\u0131 ve kundura yerine de \u00e7ar\u0131k giydirildi. Burada bir s\u00fcre konaklad\u0131ktan sonra harekete ge\u00e7en f\u0131rka Lece ve Hac\u0131lar nahiyesi aras\u0131ndaki Karg\u0131l\u0131 mevkiinde yerle\u015fti. Art\u0131k isyan b\u00f6lgesine girilmi\u015f bulunuyordu. S\u00f6z konusu m\u0131nt\u0131ka Mara\u015f\u2019tan \u0130skenderun\u2019a giden anayolun \u00f6nemli ge\u00e7itlerinden biri idi ve Amik Ovas\u0131na \u00e7\u0131k\u0131\u015f noktas\u0131 oldu\u011fu i\u00e7in stratejik bak\u0131mdan \u00f6nemli bir yerdi. Ge\u00e7itin g\u00fcvenli\u011fini sa\u011flamak amac\u0131yla buraya Hac\u0131lar nahiyesinden getirilecek 30 hanenin isk\u00e2n\u0131 ve ordu-k\u00f6y\u00fc ad\u0131yla bir yerle\u015fim merkezi olu\u015fturma yoluna gidildi. Ertesi g\u00fcn buradan hareket edilerek Tiyek kasabas\u0131na var\u0131ld\u0131 ve burada kararg\u00e2h kuruldu. Hac\u0131lar, Tiyek ve Ekbaz nahiyelerinin ileri gelenleri kararg\u00e2ha gelerek itaat edeceklerini a\u00e7\u0131klad\u0131lar. Bundan sonra ad\u0131 ge\u00e7en b\u00f6lge denetim alt\u0131na al\u0131narak Kilis-Halep yolu da a\u00e7\u0131lm\u0131\u015f oldu. Bu olay\u0131n \u00e7evrede duyulmas\u0131 \u00fczerine b\u00f6lge halk\u0131n\u0131n ileri gelenleri de ordug\u00e2ha gidip gelmeye ba\u015flayarak itaatlerini arz ettiler. Ad\u0131 ge\u00e7en b\u00f6lge tamamen denetim alt\u0131na al\u0131narak plan\u0131n ilk a\u015famas\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirildi ve Gavurda\u011f\u0131\u2019n\u0131n denetim alt\u0131na al\u0131nmas\u0131 i\u00e7in harekete ge\u00e7ildi. Daha \u00f6nce G\u00e2vurda\u011f\u0131\u2019na s\u0131\u011f\u0131nan Deli Halil, \u00fczerine gelen f\u0131rka kuvvetleri ile ba\u015fa \u00e7\u0131kamayaca\u011f\u0131n\u0131 anlay\u0131nca Ula\u015fl\u0131 Da\u011f\u0131n\u0131n sarp yollar\u0131n\u0131 kullanarak ka\u00e7may\u0131 ba\u015fard\u0131. B\u00fct\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kaybederek Dede Bey ve Ali Bekir-o\u011flunun yan\u0131na s\u0131\u011f\u0131nd\u0131. Bu geli\u015fmeler \u00fczerine Ula\u015fl\u0131 a\u011falar\u0131ndan Karayi\u011fito\u011fullar\u0131, Kaypako\u011fullar\u0131 ve \u00c7endo\u011fullar\u0131 F\u0131rka-i Islahiye kararg\u00e2h\u0131na gelerek itaat ettiklerini bildirdiler. B\u00f6ylece bu b\u00f6lgedeki askeri harek\u00e2t hedeflerine b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde ula\u015fm\u0131\u015f ve sadece Ali Bekiro\u011flu Ali A\u011fa ve ona s\u0131\u011f\u0131nan Dede Bey ve Deli Halil kalm\u0131\u015ft\u0131. Dervi\u015f Pa\u015fa yedi tabur se\u00e7erek bunlara \u00e7ar\u0131k giydirdikten sonra, yanlar\u0131na da alt\u0131 g\u00fcnl\u00fck peksimet vererek harekete ge\u00e7ti. 24 A\u011fustos 1865 g\u00fcn\u00fc Aslan Pa\u015fa komutas\u0131ndaki 240 kadar G\u00fcrc\u00fc ve \u00c7erkezlerden olu\u015fan s\u00fcvarilerin \u00f6nc\u00fc olarak \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131yla y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015fe ba\u015fland\u0131. Bunlar\u0131n yan\u0131 s\u0131ra K\u00fc\u00e7\u00fckalio\u011fullar\u0131n\u0131n rakibi olan a\u015firetlerden de takviye kuvvetlerin kat\u0131l\u0131m\u0131yla f\u0131rka epeyce g\u00fc\u00e7lendi. Bu f\u0131rka kuvvetleriyle asi kuvvetler aras\u0131nda meydana gelen \u00e7arp\u0131\u015fmalar neticesinde asiler yenildi ve y\u0131lg\u0131nl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ferek bir daha d\u00fczenli kuvvetlerle \u00e7at\u0131\u015fmaya cesaret edemediler. Dervi\u015f Pa\u015fa, Alibekiro\u011flu nahiyesine girdikten sonra sava\u015fmay\u0131 s\u00fcrd\u00fcrerek ba\u015far\u0131l\u0131 bir tedip harekat\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirdi. Dervi\u015f Pa\u015fa\u2019n\u0131n bu kararl\u0131 takibi sonucunda Dede Bey ve Deli Halil yakalanm\u0131\u015f ve b\u00f6ylece harekat tamamlanarak ve karargaha d\u00f6n\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. Bu olaydan sonra Alibekiro\u011flu Ali A\u011fa, Kozan kasabas\u0131na yerle\u015fmi\u015f olan f\u0131rka karargah\u0131na gelerek teslim oldu. Eyl\u00fcl ay\u0131 ba\u015flar\u0131nda Osmaniye\u2019den ayr\u0131lan f\u0131rka Kozan\u2019a y\u00f6nelerek oradaki \u0131sl\u00e2h faaliyetlerine ba\u015flad\u0131\u2026 B\u00f6lge g\u00fcvenli\u011finde devaml\u0131l\u0131\u011f\u0131n sa\u011flanmas\u0131 i\u00e7in stratejik yerlere kaleler in\u015fa edildi, Gavurda\u011f\u0131 ve Kozan da\u011flar\u0131nda bulunan a\u015firet a\u011falar\u0131n\u0131n devlete ve ahaliye olan bor\u00e7lar\u0131 mallar\u0131ndan tahsil edildikten sonra hayatlar\u0131n\u0131n sonuna kadar kalmak \u015fart\u0131yla Devlet’in uygun g\u00f6r\u00fclen yerlerine s\u00fcrg\u00fcn edildiler. Harek\u00e2t sonucunda \u00c7ukurova, Gavurda\u011f\u0131 ve Kozan da\u011flar\u0131nda devlet idaresi yeniden tesis edildi. Konar\/g\u00f6\u00e7er oymaklar ba\u015far\u0131l\u0131 bir \u015fekilde iskan edildiler. Ayr\u0131ca bu icraat esnas\u0131nda Osmaniye, \u0130sl\u00e2hiye, Hassa, \u0130ziye, Dervi\u015fiye, Cevdetiye gibi yeni idari birimler olu\u015fturuldu. Deli Fak\u0131\u2019n\u0131n kendisi yakalanamad\u0131, ancak k\u0131z\u0131 Erzin\u2019e indirildi, ahalisinin bir k\u0131sm\u0131 Islahiye taraflar\u0131na bir k\u0131sm\u0131 da Payas, Hassa ve Osmaniye taraflar\u0131na isk\u00e2n ettirildi. F\u0131rka-i Islahiye taraf\u0131ndan bo\u015falt\u0131lan Alibekiro\u011flu yurdu, B\u00fcy\u00fck ve K\u00fc\u00e7\u00fck K\u00fcll\u00fc, Kap\u0131l\u0131, Kozlu, B\u00fclke ve \u00c7ardak k\u00f6ylerine M\u00fcsl\u00fcman muhacirlerin yerle\u015ftirilmesi planland\u0131. Bu yerler Rumeli ve Girit\u2019den gelen muhacirlere teklif edildi, ancak muhacirler genellikle merkeze yak\u0131n b\u00f6lgeleri talep ettikleri i\u00e7in buraya isk\u00e2nlar\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmedi. Bunun \u00fczerine Girit muhacirleri Ocakl\u0131 ve civar\u0131na isk\u00e2n ettirildi. \u0130sk\u00e2n s\u0131ras\u0131nda muhacirlere evler in\u015fa edildi. Ziraat i\u00e7in tohum ve alet-edevat yard\u0131mlar\u0131nda bulunuldu. Da\u011f kesimindeki bu k\u00f6ylere isk\u00e2n\u0131n yap\u0131labilmesi i\u00e7in Girit muhacirlerine yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 gibi oraya yerle\u015fecek muhacirlere h\u00e2neler in\u015fa etmek, zirai aletler, tohumluk ve hayvan, mahsul alana dek ge\u00e7imlerini temin i\u00e7in bir y\u0131ll\u0131k yevmiyelerinin kar\u015f\u0131lanmas\u0131 gibi ihtiya\u00e7lar\u0131n giderilmesi gerekiyordu. Bu konuda Adana Valisi S\u00fcleyman Bahri\u2019nin D\u00e2hiliye Nezareti\u2019ne g\u00f6nderdi\u011fi yaz\u0131da ilgin\u00e7 ayr\u0131nt\u0131lar yer almaktad\u0131r. Vali bey yaz\u0131s\u0131nda \u201c\u00c7okmerzimen karyesine h\u00e2kim \u00c7\u00f6kek mevkiiyle iki, \u00fc\u00e7 ve d\u00f6rt saat mesafede bulunan C\u0131v\u0131k, Topakta\u015f ve B\u00fclke mevkilerine seksen h\u00e2ne isk\u00e2n imk\u00e2n\u0131 vard\u0131r. Hatta \u015fimdiki h\u00e2lde Girit muhacirleri B\u00fclke\u2019ye t\u00e2lib ise de \u00f6ncelikle buralara gidi\u015f-geli\u015fi kolayla\u015ft\u0131rmak i\u00e7in yollar\u0131n a\u00e7\u0131lmas\u0131 gerekmektedir. Bununla birlikte seksen h\u00e2nenin in\u015faat\u0131, \u00e7ift ve \u00f6k\u00fcz masraf\u0131, zirai aletler al\u0131m\u0131, yol yap\u0131m\u0131 ve seksen hanenin yakla\u015f\u0131k d\u00f6rt y\u00fcz ki\u015filik n\u00fcfusu i\u00e7in toplam alt\u0131 y\u00fcz seksen bir bin iki y\u00fcz kuru\u015fa ihtiya\u00e7 bulunmaktad\u0131r. Ancak Girit ve \u015eumnu muhacirleri tabiatlar\u0131na uygun olmad\u0131\u011f\u0131 gerek\u00e7esi ile kabul etmediler. Da\u011fl\u0131k b\u00f6lgelere daha \u00e7ok Kars ve Ah\u0131sha muhacirlerinin ra\u011fbet g\u00f6sterecekleri san\u0131lmaktad\u0131r. Daha \u00f6nce K\u00fcll\u00fc mevkiine isk\u00e2n edildi\u011fi gibi Ah\u0131sha ve Kars muhacirleri te\u015fvik edilerek \u00c7\u00f6kek, Topakta\u015f, C\u0131v\u0131k ve B\u00fclke mevkilerine yerle\u015ftirilebilir\u2026 \u015eumnu, Kars ve Ah\u0131sha muhacirleri zaten yayla ve da\u011fl\u0131k mevkilere al\u0131\u015fm\u0131\u015f olup ormanlardan istifadeyi bilmekte ve m\u00fcnasip yerlerde tarla a\u00e7arak ziraat yapabilmektedirler\u201d.
Yap\u0131lan bu harek\u00e2ta kar\u015f\u0131 gelinen noktalarda baz\u0131 zamanlar asker ve b\u00f6lge insan\u0131 kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya gelmi\u015f, ya\u015fanan ac\u0131lar, \u00e7ekilen \u00e7ileler d\u00f6nemin halk ozanlar\u0131 taraf\u0131ndan destans\u0131 anlat\u0131mlar\u0131yla g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar gelmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda da Erzin\/Ba\u015flam\u0131\u015f do\u011fumlu Dadalo\u011flu gelmektedir. Dadalo\u011flu ve a\u015fireti de her ne ama\u00e7la olursa olsun bu uygulamadan ho\u015fnut de\u011fildirler. B\u00fct\u00fcn T\u00fcrkmen a\u015firetlerinin s\u00f6zc\u00fcs\u00fc olan Dadalo\u011flu, F\u0131rka-i Islahiye d\u00f6nemindeki olaylara kendi bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131 i\u00e7erisinde dizelerinde yer vererek tarihe not d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr.
Dervi\u015f Pa\u015fa gayr\u0131 k\u0131na yak\u0131ns\u0131n
B\u00f6b\u00fcr b\u00f6b\u00fcr d\u00f6rt bir yana bak\u0131ns\u0131n
Amma bizden gece g\u00fcnd\u00fcz sak\u0131ns\u0131n
\u00d6c al\u0131r\u0131z ilk f\u0131rsat\u0131 bulanda.<\/p>\n\n\n\n