{"id":1353,"date":"2016-05-05T14:25:40","date_gmt":"2016-05-05T11:25:40","guid":{"rendered":"http:\/\/wp.hataytr.com\/?p=1353"},"modified":"2016-05-05T14:28:22","modified_gmt":"2016-05-05T11:28:22","slug":"1-bolum-maras-valisi-kalender-pasa-1800-1819","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/1-bolum-maras-valisi-kalender-pasa-1800-1819\/","title":{"rendered":"1. B\u00d6L\u00dcM MARA\u015e VAL\u0130S\u0130 KALENDER PA\u015eA (1800\u20131819)"},"content":{"rendered":"

\"Mehmet<\/p>\n

Tarih, milletlerin haf\u0131zas\u0131d\u0131r. Haf\u0131za kayb\u0131 ya\u015fayan milletler \u00f6nce k\u00f6le, daha sonra da yok olmaya mahk\u00fbmdurlar. Tarih, bizleri ge\u00e7mi\u015fimizle tan\u0131\u015ft\u0131r\u0131r, bu g\u00fcne kadar belki de do\u011fru olarak bildi\u011fimiz bir\u00e7ok \u015feyin yeniden de\u011ferlendirilmesine f\u0131rsat verir.<\/p>\n

\n

Tarihin belgelerle tespiti bir bak\u0131ma tabiri caizse ezber bozar. Belgelerle ortaya konan tarih, kimsenin ink\u00e2r edemeyece\u011fi sonu\u00e7lar\u0131 ortaya koydu\u011fu gibi hem i\u00e7 d\u00fcnyam\u0131zda sakl\u0131 kalan derin \u015f\u00fcphelerin izalesini hem de ge\u00e7mi\u015fimizle y\u00fczle\u015fmenin sonsuz hazz\u0131n\u0131 ya\u015fat\u0131r bizlere. Tarih ilmi i\u00e7erisinde son d\u00f6nemde yava\u015f yava\u015f y\u0131ld\u0131z\u0131 parlayan b\u00f6lge tarih\u00e7ili\u011fi ise ya\u015fad\u0131\u011f\u0131m\u0131z co\u011frafya i\u00e7inde ge\u00e7mi\u015fteki ayak izlerimizin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 bak\u0131m\u0131ndan son derece \u00f6nemlidir. Bu minvalden olmak \u00fczere Osmanl\u0131 tarihi i\u00e7erisinde \u00f6nemli bir yere sahip olan ve Mara\u015f\u2019ta idarecilik yapm\u0131\u015f b\u00fcy\u00fck bir pa\u015fay\u0131 ar\u015fiv vesikalar\u0131n\u0131n \u00f6nderli\u011finde okuyucularla iki b\u00f6l\u00fcm halinde payla\u015faca\u011f\u0131z.<\/p>\n

 <\/p>\n

Kalender Bey tarih sayfalar\u0131nda ilk kez Akka Kalesi \u00f6n\u00fcndeki kahramanl\u0131\u011f\u0131 ile ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Avusturya ve Rusya ile uzun s\u00fcren sava\u015ftan sonra yap\u0131lan anla\u015fmalarla bar\u0131\u015f d\u00f6nemine giren Osmanl\u0131 bu sefer de Frans\u0131zlar\u0131n M\u0131s\u0131r\u2019\u0131 i\u015fgal etmesiyle yeni bir s\u0131k\u0131nt\u0131ya girmi\u015fti. Zaten \u00fclke i\u00e7indeki kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klarla ba\u015f\u0131 dertte olan Osmanl\u0131 Devleti Frans\u0131zlar\u0131n yapt\u0131\u011f\u0131 bu i\u015fgalle tekrar sava\u015f konumuna ge\u00e7mi\u015fti. B\u00fcy\u00fck devlet olmak kolay de\u011fildi. Kendi topraklar\u0131 i\u015fgal edilen bir devlet ne yapmas\u0131 gerekiyorsa Osmanl\u0131 da onu yapm\u0131\u015f ve Frans\u0131z\u0131 oradan kovmak i\u00e7in sefer d\u00fczenlemeye karar vermi\u015fti. B\u00fct\u00fcn valilere yaz\u0131lan fermanlarla orduya askerleriyle kat\u0131lma emri verilmi\u015fti. Mara\u015f valisi \u0130smail Pa\u015fa da Mara\u015f b\u00f6lgesindeki askerleri ile Akka\u2019daki Osmanl\u0131 ordusuna kat\u0131lmak \u00fczere yola \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131. Mara\u015f b\u00f6lgesinden sefere kat\u0131lan askerler i\u00e7inde Kalender Bey de kendi birli\u011fi ile sava\u015f meydan\u0131na gitmi\u015fti. Frans\u0131z ordusunun ba\u015f\u0131nda Napolyon Bonapart Akka taraflar\u0131na ilerlemeye ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131. Akka kalesi civar\u0131nda \u015fiddetli \u00e7arp\u0131\u015fmalar ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131. Sava\u015f esnas\u0131nda Mara\u015f valisi \u0130smail Pa\u015fa, korkakl\u0131k ve sebats\u0131zl\u0131\u011f\u0131ndan dolay\u0131 komuta etti\u011fi askerlerin iki defa ma\u011flup olmas\u0131na sebep olmu\u015f ve olduk\u00e7a fazla \u015fehit vermi\u015fti. Bu ma\u011flubiyetinden sonra Adana valisi \u015eerif Pa\u015fa ve Rakka valisi H\u00fcseyin Pa\u015fa ile birlikte askerin ihtiyac\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamak \u00fczere hazineden kendisine teslim edilen paray\u0131 da olarak sava\u015f b\u00f6lgesinden ka\u00e7m\u0131\u015flard\u0131. Bunun \u00fczerine Sadrazam Yusuf Pa\u015fa ka\u00e7an bu komutanlar i\u00e7in idam ferman\u0131 \u00e7\u0131kartm\u0131\u015f, yakaland\u0131\u011f\u0131 yerde kellelerinin kesilerek ibret-i \u00e2lem olsun diye sava\u015f meydan\u0131na, askerlerin \u00f6n\u00fcne getirilmesini emretmi\u015fti. (A\u011fustos 1800) Bu d\u00f6nemde hi\u00e7bir mans\u0131p (r\u00fctbe) talep etmeden Sefer-i H\u00fcmayun\u2019a kat\u0131larak kahramanca sava\u015fan Kalender Bey\u2019in bu cesur tavr\u0131 ve Akka Kalesi \u00f6n\u00fcndeki m\u00fccadelesi Sadrazam Yusuf Pa\u015fa\u2019n\u0131n g\u00f6z\u00fcnden ka\u00e7maz. Osmanl\u0131 ordusunun bu b\u00fcy\u00fck m\u00fccadelesi sonucunda Frans\u0131zlar 1801 y\u0131l\u0131nda M\u0131s\u0131r’\u0131 terk etmek zorunda kal\u0131rlar.<\/p>\n

Akka Kalesi \u00f6n\u00fcndeki kahramanca m\u00fccadelesinden dolay\u0131 Kalender Bey 1801 Temmuzunda \u0130stanbul\u2019a padi\u015fah III. Selim\u2019in huzuruna davet edilir. Huzurda Mir-i Miran r\u00fctbesi ile taltif edilerek yap\u0131lan t\u00f6rende Pa\u015fal\u0131k hil\u201bati giydirilir. Hil\u201bat olarak giydirilen elbise, sar\u0131 \u00e7uka kapl\u0131 erkek samurun s\u0131rt\u0131ndan yap\u0131lm\u0131\u015f \u00e7ok de\u011ferli bir k\u00fcrk olup 700 kuru\u015f de\u011ferinde bir k\u0131yafettir.<\/p>\n

Temmuz 1801 y\u0131l\u0131nda yap\u0131lan bu t\u00f6ren Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n idarecilik hayat\u0131nda bir d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131 olmu\u015ftur. Bu ba\u015far\u0131dan sonra Kalender Pa\u015fa\u2019ya Mara\u015f valili\u011fi yolu a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Haziran 1802 tarihi itibariyle Mara\u015f Sanca\u011f\u0131 Kalender Pa\u015fa\u2019ya tevcih k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Kalender Pa\u015fa art\u0131k Mara\u015f valisidir. Bundan b\u00f6yle kendisini olduk\u00e7a me\u015fakkatli bir g\u00f6rev beklemektedir. Ayn\u0131 zamanda Antep voyvodal\u0131\u011f\u0131 g\u00f6revi de yine Kalender Pa\u015fa\u2019ya verilmi\u015ftir. Mara\u015f Sanca\u011f\u0131 b\u00f6lge itibariyle T\u00fcrkmen a\u015firetlerinin olduk\u00e7a yo\u011fun oldu\u011fu bir b\u00f6lgedir. \u00dcstelik konar-g\u00f6\u00e7er a\u015firetlerin yaylak ve k\u0131\u015flaklar\u0131na giderken ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc bir ticaret merkezi durumundad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda G\u00e2vurda\u011f\u0131 gibi bir b\u00f6lgenin de valisi olan Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n buradaki e\u015fk\u0131ya faaliyetlerini de kontrol alt\u0131na almas\u0131 gerekmektedir. \u00d6teden beri Mara\u015f\u2019ta Dulkadirli ve Bayezidli olmak \u00fczere iki b\u00fcy\u00fck hanedan ailesi ya\u015famaktad\u0131r. Bu iki aile aras\u0131nda s\u00fcrekli bir gerginlik vard\u0131r. Bu kutupla\u015fma Mara\u015f\u2019\u0131n kazalar\u0131na bile yans\u0131maktad\u0131r. Bu konuyu en \u00e7arp\u0131c\u0131 \u015fekilde Cevdet Pa\u015fa Tezakir adl\u0131 eserinde ortaya koymu\u015ftur. \u201cMara\u015f Sanca\u011f\u0131nda Z\u00fclkadriye\u2019li ve B\u00e2yezid\u2019li deyu ahali ikiye m\u00fcnkasim olarak ara s\u0131ra beynlerinde muk\u00e2teleler vukua gelirdi. \u00c7\u00fcnk\u00fc Z\u00fclkadriye mem\u00e2liki zapt olundukta taraf-\u0131 Devlet-i Aliye\u2019den B\u00e2yezid Bey nam\u0131nda biri Mara\u015f Beyi nasb olunmu\u015f oldu\u011fundan ona taraftar olanlara B\u00e2yezid\u2019li, eski beylere ve a\u011falara da Z\u00fclkadriye\u2019li denilmi\u015f idi. Mara\u015f kasabas\u0131nda iki tak\u0131m\u0131n kahvehaneleri bile ba\u015fka ba\u015fka olup bir taraf di\u011fer taraf\u0131n kahvehanelerine gitmez idi. Mara\u015f\u2019a ba\u011fl\u0131 nahiyelerde dah\u00ee bu keyfiyet c\u00e2r\u00ee idi. Mesela Bulan\u0131k kazas\u0131 iki nahiyeye ayr\u0131lm\u0131\u015f olarak biri B\u00e2yezid\u2019li, di\u011feri ise Z\u00fclkadriye\u2019li idi\u2026<\/em>\u201d<\/p>\n

Kalender Pa\u015fa i\u00e7in en zor g\u00f6rev Bulan\u0131k ayan\u0131 Fettah o\u011flu A\u011fca Bey ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n idam edilerek ba\u015flar\u0131n\u0131n \u0130stanbul\u2019a yollanmas\u0131 meselesidir. Pa\u015fa i\u00e7in bu g\u00f6revi yerine getirmek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Mara\u015f halk\u0131 iki hanedan ailesi taraf\u0131ndan ikiye b\u00f6l\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fc gibi kazalar ve nahiyeler de ikiye b\u00f6l\u00fcnm\u00fc\u015f durumda idi. Bulan\u0131k kazas\u0131 da Bayezidliler taraf\u0131nda idi. Ayn\u0131 zamanda A\u011fca Bey bir T\u00fcrkmen Bey\u2019idir. Kalender Pa\u015fa G\u00e2vurda\u011f\u0131 a\u015firetleri ile olduk\u00e7a s\u0131k\u0131 bir dostlu\u011fa sahiptir. Pa\u015fa, her ne kadar A\u011fca Bey ve arkada\u015flar\u0131n\u0131 yakalayamasa da Antep\u2019te bozgunculuk yapan \u00c7avu\u015flu Musli ve be\u015f adam\u0131n\u0131 yakalayarak idam etmi\u015f, ba\u015flar\u0131n\u0131 kestirerek kellelerini Topkap\u0131 Saray\u0131ndaki ibret ta\u015f\u0131na konmas\u0131 i\u00e7in tatarlar\u0131 vas\u0131tas\u0131 ile \u0130stanbul\u2019a g\u00f6ndererek Sadaret\u2019in bir \u00f6l\u00e7\u00fcde gazab\u0131n\u0131 \u00f6nlemi\u015fti. 1806 y\u0131l\u0131nda Trablusgarp\u2019a vali olarak tayin olan Kalender Pa\u015fa burada \u201cCerde Ba\u015fbu\u011fu<\/em>\u201d unvan\u0131yla g\u00f6rev yapt\u0131. Osmanl\u0131lar zaman\u0131nda M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00fcven i\u00e7inde hacca gidip gelmelerini sa\u011flamak maksad\u0131yla kurulan hafif s\u00fcvari birli\u011fine Cerde denmektedir. Bu askerleri komuta eden kimseye de Cerde Ba\u015fbu\u011fu unvan\u0131 verilmektedir. Cerde ordusu 1500 s\u00fcvari askerden olu\u015fmaktad\u0131r. Bu birlik Zilkade ve Zilhicce aylar\u0131nda Arabistan da bulunurdu. Buradaki g\u00f6rev s\u00fcresinden sonra tekrar Mara\u015f valili\u011fine tayin olan pa\u015fa burada da fazla kalmad\u0131. Diyarbak\u0131r Valisi S\u00fcleyman Pa\u015fa\u2019n\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fcnden sonra Diyarbak\u0131r Voyvodal\u0131\u011f\u0131 da Kalender Pa\u015fa\u2019ya ihale edildi.<\/p>\n

Balkanlarda bir s\u00fcredir devam eden problemler sonucu 1806 y\u0131l\u0131nda Osmanl\u0131-Rus sava\u015f\u0131 tekrar ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131. Sefer-i H\u00fcmayun i\u00e7in valilere yap\u0131lan \u00e7a\u011fr\u0131 neticesinde Kalender Pa\u015fa da yap\u0131lan \u00e7a\u011fr\u0131ya uyarak ordusuyla birlikte Osmanl\u0131-Rus sava\u015f\u0131na kat\u0131lmak \u00fczere Balkanlar\u2019a hareket etmi\u015ftir. (1810) Balkanlar\u2019a sava\u015fa giden Kalender Pa\u015fa 1812 y\u0131l\u0131nda Tuna boylar\u0131nda Rus ordusuna esir d\u00fc\u015ft\u00fc. Ayn\u0131 y\u0131l sava\u015f sona ermi\u015f, B\u00fckre\u015f anla\u015fmas\u0131yla S\u0131rplar\u2019a \u00f6zerklik verilmi\u015ftir. Pa\u015fa\u2019n\u0131n esaret d\u00f6nemi boyunca 20 ki\u015filik haremi (ailesi ve hizmet\u00e7ileri) Edirne de ikamet etmi\u015fler, bu s\u00fcre zarf\u0131nda b\u00fct\u00fcn aile efrad\u0131n\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131 ile birlikte hayvanlar\u0131n\u0131n yiyeceklerine kadar her \u015fey devlet hazinesi taraf\u0131ndan kar\u015f\u0131lanm\u0131\u015ft\u0131r. Sava\u015f sonras\u0131 esaretten kurtulan Kalender Pa\u015fa Tuna\u2019dan \u0130stanbul\u2019a geldi. \u0130stanbul\u2019da adamlar\u0131 ve yak\u0131nlar\u0131 i\u00e7in Bayezid Camii civar\u0131ndaki hanlardan odalar ile atlar i\u00e7in ah\u0131r kiralanmas\u0131 emri \u00fczerine ihtiya\u00e7 olunan mek\u00e2nlar kiralanarak Pa\u015fa\u2019n\u0131n hizmetine verildi. \u0130stanbul\u2019da kald\u0131klar\u0131 23 g\u00fcn i\u00e7inde masraf olarak \u00e7\u0131kan 175 kuru\u015f para da hazinenin kasas\u0131ndan \u00f6dendi. Kendisi ve haremi i\u00e7in ise bo\u011fazda Baba Yal\u0131s\u0131 civar\u0131ndaki s\u0131ra yal\u0131lardan biri olan Yusuf Ag\u00e2h Efendi Yal\u0131s\u0131 emrine verilmek suretiyle taltif edilerek bir m\u00fcddet burada istirahatlar\u0131 sa\u011fland\u0131.\"\"<\/p>\n

Balkanlardaki maceral\u0131 bir d\u00f6nemden sonra tekrar Mara\u015f valili\u011fi g\u00f6revine d\u00f6nen Kalender Pa\u015fa yine b\u00f6lgenin a\u011f\u0131r y\u00fck\u00fc ile ba\u015f ba\u015fa kalm\u0131\u015f, t\u00fcrl\u00fc entrika ve siyaset dolu g\u00fcnlerin kap\u0131lar\u0131n\u0131 aralam\u0131\u015ft\u0131r. Bizde yine pa\u015fay\u0131 tarih sayfalar\u0131ndan takip etmeye devam edelim. Te\u015fkilat\u00e7\u0131 bir yap\u0131ya sahip olan Kalender Pa\u015fa, b\u00f6lgesindeki T\u00fcrkmen A\u015firetlerini kendi aralar\u0131nda \u00f6rg\u00fctleyerek hem aralar\u0131ndaki anla\u015fmazl\u0131klar\u0131 asgariye indirmi\u015f hem de b\u00f6lgede kendi g\u00fcc\u00fcn\u00fc ortaya koymu\u015ftur. Civar b\u00f6lgelerin en geni\u015f ve etkili a\u015fireti olan Reyhanl\u0131 a\u015firetine k\u0131z vermi\u015f ve boy beyi Mursalo\u011flu Haydar\u2019\u0131 kendisine damat yapm\u0131\u015ft\u0131r. Ayn\u0131 zamanda Mara\u015f m\u00fcft\u00fcs\u00fc Ataullah Efendi de bir ba\u015fka damad\u0131d\u0131r. B\u00f6lgedeki a\u015firetlerin tek kelimeyle hamisi durumundad\u0131r. D\u00f6nemin Halep valisi olan Mehmet Celaleddin Pa\u015fa ile hi\u00e7bir zaman y\u0131ld\u0131z\u0131 bar\u0131\u015fmayan Kalender Pa\u015fa her platformda Celaleddin Pa\u015fa ile kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya gelmektedir. Bulan\u0131k ayan\u0131 A\u011fca Bey ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n idam i\u015fi Halep valisinin bask\u0131lar\u0131 sonucu tekrar Kalender Pa\u015fa\u2019ya verilir. Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n damad\u0131 Mursalo\u011flu Haydar Bey de\u00a0fermanl\u0131<\/em>\u00a0bir e\u015fk\u0131yad\u0131r. Bunun yakalanmas\u0131 i\u015fi de yine Kalender Pa\u015fa\u2019ya verilmi\u015ftir. Ancak Kalender Pa\u015fa bu beylerin idamlar\u0131ndan yana de\u011fildir ve bu i\u015fi durmadan savsaklamaktad\u0131r. Bu arada \u0130stanbul\u2019da II. Mahmut tahta \u00e7\u0131km\u0131\u015f ve yeni bir d\u00f6nem ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r. Pa\u015fa\u2019n\u0131n bu tavr\u0131 Celaleddin pa\u015fa taraf\u0131ndan s\u00fcrekli olarak Sadaret\u2019e \u015fik\u00e2yet konusu olunca II. Mahmud\u2019un emri \u00fczerine Sadrazam Hur\u015fit Pa\u015fa taraf\u0131ndan bir tahkikat yapt\u0131r\u0131l\u0131r. Yap\u0131lan tahkikat sonucunda Mara\u015f valisi Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n Bulan\u0131k ayan\u0131 Fettaho\u011flu A\u011fca Bey ve karde\u015fini ve Reyhanl\u0131 a\u015fireti boy beyi Mursalo\u011flu Haydar\u2019\u0131 yakalamak i\u00e7in ciddi bir te\u015febb\u00fcste bulunmad\u0131\u011f\u0131, \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck bir de korudu\u011fu ve saklanmalar\u0131na yard\u0131m etti\u011fi anla\u015f\u0131l\u0131r. Muhtemelen bu gerek\u00e7eler ve Celalettin Pa\u015fan\u0131n da gayretleriyle Kalender Pa\u015fa Mara\u015f valili\u011finden al\u0131narak 1815 tarihinde Aksaray valili\u011fine tayin edilmi\u015ftir. Ancak yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z ar\u015fiv ara\u015ft\u0131rmalar\u0131nda Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n Aksaray\u2019a gitti\u011fine dair her hangi bir kayda rastlayamad\u0131k. 1815 y\u0131l\u0131ndaki belgelerde Kalender Pa\u015fa\u2019y\u0131 Diyarbak\u0131r ve Rakka valisi olarak g\u00f6rmekteyiz. (Muhtemelen Aksaray g\u00f6revine gitmezden evvel Diyarbak\u0131r valili\u011finin bo\u015falmas\u0131 \u00fczerine b\u00f6lgeyi de bilmesinden dolay\u0131 Kalender Pa\u015fa Diyarbak\u0131r Valisi olarak tayin edilmi\u015ftir.) Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n g\u00f6revden al\u0131nmas\u0131yla vali olarak Celaleddin Pa\u015fa Mara\u015f\u2019a tayin olunmu\u015ftu. Mara\u015f ve \u00e7evresinde bilhassa Bayezido\u011fullar\u0131\u2019n\u0131n h\u00fck\u00fcm s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc yer olan Yenicekale, Camustil ve And\u0131r\u0131n civar\u0131nda Kalender Pa\u015fa\u2019ya olan husumetinden dolay\u0131 Celaleddin Pa\u015fa\u2019n\u0131n yapt\u0131\u011f\u0131 eziyetler dayan\u0131lmaz hal alm\u0131\u015ft\u0131. Mara\u015f ahalisinin Celalettin Pa\u015fa hakk\u0131ndaki \u0131srarl\u0131 \u015fik\u00e2yetleri sonucu Celalettin Pa\u015fa Halep ve Mara\u015f valili\u011finden al\u0131narak Erzurum valili\u011fine g\u00f6nderilmi\u015f, Kalender Pa\u015fa ise Rakka\u2019dan tekrar Mara\u015f\u2019a vali olarak tayin edilmi\u015ftir. Ancak G\u00e2vurda\u011f\u0131\u2019ndaki malum beylerin yakalanarak idam edilmesi g\u00f6revi tekrar Kalender Pa\u015fa\u2019y\u0131 beklemektedir. Ayn\u0131 g\u00f6rev tekrar yeni bir emirle Kalender Pa\u015fa\u2019ya tevcih edilir. Yine ayak s\u00fcr\u00fcyerek bu i\u015fi a\u011f\u0131rdan alan Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n yerine Adana valisi Mustafa Pa\u015fa\u2019n\u0131n karde\u015fi \u0130smail Bey A\u011fustos 1817 y\u0131l\u0131nda G\u00e2vurda\u011f\u0131\u2019ndaki Savranl\u0131 Kalesi\u2019ne sabaha kar\u015f\u0131 bir bask\u0131n yaparak Fettaho\u011flu A\u011fca Bey\u2019i, karde\u015fi Ahmet Bey\u2019i ve Payas ayan\u0131 K\u00fc\u00e7\u00fckalio\u011flu Dede Bey\u2019i yakalayarak adamlar\u0131yla birlikte idam eder. Kesilen ba\u015flar\u0131n\u0131 Topkap\u0131 Saray\u0131nda ibret ta\u015f\u0131na konmak \u00fczere \u0130stanbul\u2019a g\u00f6nderir. \u0130damdan geriye kalanlar\u0131n Rodos Adas\u0131\u2019na s\u00fcr\u00fclmesi emredilmi\u015fse de Kalender Pa\u015fa yapt\u0131\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015fmeler sonucu bu s\u00fcrg\u00fcn\u00fc \u00f6nler. S\u00fcrg\u00fcn karar\u0131ndan sonra kalanlar\u0131n b\u00f6lgeyi kar\u0131\u015ft\u0131raca\u011f\u0131 ve tekrar ba\u015f\u0131bozuklu\u011fun artaca\u011f\u0131 endi\u015fesi \u00fczerine II. Mahmud hepsinin idam\u0131 edilmesini emreder. Kalender Pa\u015fa yine yapt\u0131\u011f\u0131 ustaca diplomasi ile bu i\u015fi de engelleyerek kalanlar\u0131n Mara\u015f\u2019a yerle\u015fmesini sa\u011flar. Ancak pa\u015fa, G\u00e2vurda\u011flar\u0131\u2019ndaki bu eli kolu ba\u011fl\u0131 tutumu y\u00fcz\u00fcnden \u015fim\u015fekleri \u00fczerine \u00e7ekmi\u015f ve kendi sonunu haz\u0131rlam\u0131\u015ft\u0131r. Bir t\u00fcrl\u00fc idamlar\u0131na raz\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131 T\u00fcrkmen Beyleri y\u00fcz\u00fcnden daha \u00f6nce Aksaray ve Rakka\u2019ya tayin olunan pa\u015fa, bu sefer elindeki t\u00fcm yetkiler al\u0131narak 12 Mart 1819 tarihinde Ankara\u2019ya s\u00fcrg\u00fcn edilir. Art\u0131k bu tarihten sonra Kalender Pa\u015fa\u2019y\u0131 \u00e7ileli bir yolculuk beklemektedir. Bu tarih ayn\u0131 zamanda Kalender Pa\u015fa\u2019n\u0131n Mara\u015f\u2019tan ayr\u0131larak bir daha d\u00f6nemeyece\u011fi bir tarihtir.[1]<\/a><\/p>\n

Yukar\u0131daki belge: Kalender Pa\u015fa\u2019ya Akka Sava\u015f\u0131ndaki kahramanl\u0131\u011f\u0131 sonucunda Mir-i Miran r\u00fctbesi verilerek Vezirlik Hil\u2019ati giydirilmesi.<\/p>\n

\n

 <\/p>\n


\n
\n

[1]<\/a>\u00a0Yukar\u0131daki olaylar\u0131n geni\u015f anlat\u0131m\u0131 \u201cGavurda\u011f\u0131\u2019n\u0131n Bulan\u0131k Tarihindeki S\u0131r Perdesi<\/strong>\u201d adl\u0131 kitapta yer almaktad\u0131r.<\/p>\n<\/div>\n<\/div>\n<\/div>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Tarih, milletlerin haf\u0131zas\u0131d\u0131r. Haf\u0131za kayb\u0131 ya\u015fayan milletler \u00f6nce k\u00f6le, daha sonra da yok olmaya mahk\u00fbmdurlar. Tarih, bizleri ge\u00e7mi\u015fimizle tan\u0131\u015ft\u0131r\u0131r, bu g\u00fcne kadar belki de do\u011fru olarak bildi\u011fimiz bir\u00e7ok \u015feyin yeniden de\u011ferlendirilmesine f\u0131rsat verir. Tarihin belgelerle tespiti bir bak\u0131ma tabiri caizse ezber bozar. Belgelerle ortaya konan tarih, kimsenin ink\u00e2r edemeyece\u011fi sonu\u00e7lar\u0131 ortaya koydu\u011fu gibi hem i\u00e7 …<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":1354,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"jetpack_post_was_ever_published":false,"_jetpack_newsletter_access":"","_jetpack_newsletter_tier_id":0,"footnotes":"","jetpack_publicize_message":"","jetpack_is_tweetstorm":false,"jetpack_publicize_feature_enabled":true,"jetpack_social_post_already_shared":false,"jetpack_social_options":{"image_generator_settings":{"template":"highway","enabled":false}}},"categories":[94,76],"tags":[509,508,507,500],"jetpack_publicize_connections":[],"aioseo_notices":[],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-content\/uploads\/2016\/05\/1.-B\u00d6L\u00dcM-MARA\u015e-VAL\u0130S\u0130-KALENDER-PA\u015eA-1800\u20131819.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1353"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1353"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1353\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1357,"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1353\/revisions\/1357"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1354"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1353"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1353"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.hatayinnabzi.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1353"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}