Hatay ‘da Merrah geleneği yaşatılıyor.

Hatay Kırıkhan çobanları Merrah kültürünü hala devam ettiriyorlar.

Suriye –Kırıkhan sınır köylerinde yüzyıllardır devam eden merrah kültürü birkaç köyde genç kuşak çobanlar tarafından günümüzde de yaşatılıyor.

Çobanların en büyük yardımcısı ve koyunların önderi olan bu koyunlar, özenle eğitilerek, sürünün eşeğine bağlı hale getiriliyor. Çobanlar merrah olacak kuzuları, annelerinin  ve babalarının cinsine göre doğumdan itibaren seçerek, bunları birer evlat gibi özenle besleniyor. Torbalarında taşıdıkları, arpa ve mısırla yemliyorlar. Bunları eşekle yaşamaya alıştırıyorlar. Adeta eşekle özdeşleşiyorlar. Koyun sürüsü de bunlara alışıyor. Çocban eşeğe ,eşek merraha ,merrah ta koyunlara başlı bir şekilde zincirleme olarak çobanlık mesleği zevkli bir şekilde devam ediyor.

Kırıkhan Mecco Mahallesinde çobanlık yapan Mehmet Erden, merrahın özelliklerini şöyle anlatıyor.

Koyunlarımız ,için bizim için en değerli olan merrahlarımızdır. Bu merrahlar, sadece kendi eşeğini bilir, kendi çobanını bilir. Çoban olsun olmasın fark etmez .Kendi eşeğini tanırlar, eşeğini bırakmazlar.

Her kuzudan merrah olmaz.Her koyunun kuzusu da merrah olmaz. Annelerinden seçiyoruz, babalarından seçiyoruz.Çanlarını kendilerine göre ayarlıyoruz, boynuzlarını kesiyoruz. İğdişliyoruz. Bize ,koyunlarımıza uyum sağlıyorlar. Arkadaşımız dostumuz gibi yaşayıp gidiyoruz bunlarla dedi.

Aksaray Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Yılmaz 23 Nisan İlkokulunda öğretmenin Şehriban Çıtak’ın davetiyle 4. sınıf öğrencilerinin misafiri olarak, minik bedenlerin büyük yürekli öğrencileriyle “Bireysel ve Toplumsal Ödevlerimiz” konusunda söyleşi gerçekleştirdi. Profesör Yılmaz’ın konuyla ilgili örnekler vererek soru-cevap şeklinde geçen söyleşide şunları paylaştı; “İçinde bulunduğumuz toplum bizlere çeşitli ödevler yüklemiştir. Bu ödevlerimizin hem kendimizi ilgilendiren, hem de toplumumuzu ilgilendiren kısımları vardır. Öğrenci olarak bizlere düşen en öncelikli ödevimiz, eğitimli ve kültürlü bireyler olmamızdır. Eğitim sistemimizin amacı biz öğrencilerin gelecek adına, iyi insan, iyi vatandaş, iyi üretici ve iyi tüketici olmamızı sağlamaktır. Okullarımız bu amaç için ortak eğitim mekânlarımız, öğretmenlerimiz ise bunları sağlayacak profesyonel şahsiyetlerdir. Bu sıraladıklarımızı açarsak; iyi insandan kasıt, okullarımızın sunduğu imkânlarla alanında kendisini iyi yetiştirmiş, sorumluluğunun bilincinde insandır. İyi vatandaş ise, toplumsal haklarını ve sorumluluklarını bilen insandır. Bilgi, görgü ve birikimini, toplum ve insanlık adına faydalı olarak kullanır. İyi üretici, insanın mesleki olarak yapması gerekeni en iyi şekilde yapması, verimli olması ve kaliteli ürün ortaya koymasıdır. İyi tüketiciden kasıt, bilinçli tüketici olmasıdır. Kaynakların sınırlı olduğunu düşünerek, kullandığı her şeyi iktisatlı ve israf etmeden kullanmasıdır. Elektrikte, suda ve diğer tüketilen kaynaklarda israftan kaçınmasıdır. Bu bilinçle yetişen öğrenciler, evinde, okulunda veya meslek hayatında tutumlu olur ve sahip olduklarını dikkatli kullanır. Öğrenci olarak kazanmamız gereken bireysel alışkanlıklarımız olmalı; bunlar temizlik alışkanlığı, dengeli ve sağlıklı beslenme alışkanlığı, kitap okuma alışkanlığı şeklinde sıralanabilir. Başarılı olmak istiyorsak, sabırlı olmak ve çaba göstermek zorundayız. Hiçbir başarı tesadüfen insanları bulmaz. Bu nedenle, bireysel ve toplumsal olarak gelişmek ve başarılı olmak istiyorsak mutlaka kitap okumalıyız. Kitap bizim, bilgimizi, görgümüzü, kültür seviyemizi geliştirecektir. Okulumuzda derslerimizde başarılı olurken aynı zamanda ahlaklı olmalıyız ve temel değerlerimizi bilmeliyiz. Bunlar nelerdir? Bunlar; sevgi, saygı, doğruluk, dürüstlük, eşitlik, hak gözetme, misafirperverlik, vatanseverlik, yardımseverlik, vefa ve empati şeklinde sıralanabilir.”
Söyleşinin sonunda Profesör Yılmaz, sorduğu genel kültür sorularına cevap veren öğrencilere ve öğretmen Şehriban Çıtak’a öğretmenler günü adına imzalı kitabını hediye etti.

Hatay’ın çeşitli ilçelerinde yaylalarda çobanlık yapan küçükbaş hayvan yetiştiricileri, yaşam kültürlerini hala canlı tutmaya devam ediyorlar.

Elektriktiriğin olmadığı, derme çatma kulübelerde yaşayan yaylacılar, sabahın alaca karanlığında kalkarak işe koyuluyorlar.

Çoluk çocuk hep beraber girdikleri davar ağılında kimisi keçi sağarken, kimisi de davar yemliyor. Çobanın azığını hazırlayan ev hanımı, çobanı uğurladıktan sonra eline çalı süpürgesini alarak ağılı süpürmeye başlıyor. Evin büyükleri ise süpürülen zibilleri, uygun bir yere iskif ediyorlar.

Ahırda, keçilerinin yanında iki üç saatlik hızlı ve tempolu bir çalışmanın ardından ancak kendi ev işlerine sıra geliyor.

Bir gün öncesinden ısladıkları çam ağacından yapılmış tahta yayıklarının başına geçen evin hanımı, büyük bir zevkle yayık yayıyor. Yayıktan çıkardığı taze tereyağını saçta pişirdiği sıcak ekmekle yapığı dürümün yanında bir bardak soğuk ayranla ,sabah yorgunluğunu üzerinden atmaya çalışıyor.

Teknolojinin getirdiği bazı imkanlardan yoksun olarak, yaşamlarını devam ettiren yaylacılar, hallerinden oldukça memnunlar.

Şehrin yoğun ve sıkıcı ortamından uzak, sakin ve huzurlu bir ortamda yaşamanın izleri ,yüzlerinde gözüküyor.

Belen – Kıcı Apışkaya Yaylasında mutlu ve neşeli bir şekilde yayık yayan Fatma BÖRÜ,

“Yayık yaymaktan oldukça zevk aldığını belirterek, birazdan çocukları ile huzurlu bir şekilde kahvaltı yapacağını söyledi.

Apışkaya Yaylacıları

Unutulmaya yüz tutmuş zengin kültürümüzü yaşatmaya devam ettirdiklerini belirterek,yollarının yapılmasını ve hattı bulunan elektriğin evlerine bağlanmasını yetkililerden istediler.